فرش بیجار؛ ظرفیتی درآمدزا به‌قدمت تاریخ
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۹۹۴۲۸
فرش بیجار در حالی یک ظرفیت بی‌نظیر و درآمدزا بوده که قرار است هنر قالی‌بافان و فعالان این عرصه در موزه این شهرستان به نمایس گذاشته شود. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیجار، بیجار به عنوان یکی از متقدمین صنعت فرش بافی در ایران به حساب می‌آید، به طوری‌که تعداد زیادی از قالی‌های قدیمی آذربایجان که هم‌اینک در موزه‌های بزرگ فرش در داخل و خارج کشور نگهداری می‌گردند از قالی‌های بافت بیجار هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قالیبافی در این شهر دارای سابقه دیرینه‌ای است و قدمت بافت قالی‌های تاریخ‌دار بیجار (موجود در خارج از کشور) به سال 1266 (ه.ق) باز می‌گردد.
ویژگی شاخص فرش بیجار
ویژگی شاخص فرش بیجار، ساختار متراکم این قالی هاست. بافت آنها به گونه‌ایست که نمی‌توان آنها را تا کرد. در مراحل اولیه تجارت فرش، این‌گونه فرش‌ها را «لول» می‌نامیدند. این کلمه بیانگر استحکام بیش از حد فرش‌های بیجار است. برای تولید این فرش که مانند تخته محکم است، یک پود بسیار ضخیم را علاوه بر یکی دو پود نازک، وارد بافت فرش می‌کنند. این عمل به صورت متناوب در تار و پود فرش تکرار می‌شود. با کوبیده شدن گره‌ای فرش توسط شانه آهنی، بافت فرش بسیار محکم‌تر می‌شود. نقش فرش‌های این منطقه بیشتر شامل طرح‌های منظم است و به نسبت نوع روستایی آن، دارای خطوط ملایم‌تر و نقش مایه‌هایی طبیعی‌تری است. در این طرح‌ها، نقوش کلاسیک ایرانی بزرگ شده و در کنار نقش‌هایی که تحت تأثیر مدل‌های روستایی و قبیله‌ای است، دیده می‌شوند. این قالیچه‌ها که از جذابیت و گیرایی خاص برخوردارند، بافتی ظریف دارند و اصالت و سادگی در طرح و رنگ آنها مشهود است.
معروف‌ترین طرح‌ها
معروف‌ترین طرح‌های امروزی در منطقه عبارتند از: شکارگاه مانند شکارگاه ترنج‌دار - شکارگاه دورنما - طرح‌های تصویری مانند طرح‌های لیلی و مجنون و طرح‌های مینیاتور و داستان‌های اسطوره‌ای، گل فرنگ مانند گل فرنگ مستوفی، گل فرنگ طره‌دار، گل فرنگ لچک ترنج‌دار، دسته گل، گل فرنگ و اسلیمی (پیچی)، گل و بلبل و گلدانی، طرح خرچنگی؛ طرح بندی مانند بندی خاتم شیرازی، بندی گل فرنگ، مینا خانی؛ دار و گل مانند ربعی دار و گل، مستوفی دار و گل؛ شاه عباسی مانند شاه عباسی افشان، لچک ترنج دار، کف ساده؛ اسلیمی مانند اسلیمی گل فرنگ، اسلیمی هندسی یا سرداری، دهن اژدری؛ درختی مانند درختی بید مجنون، درختی گل و بلبل، درختی دورنما، درختی گلدانی، درختی ترمه؛ ماهی درهم مانند ماهی بیجار، ماهی سنه، ماهی افشار، ماهی میرک، ماهی زبیده، ماهی حسن تیمور، سگ ماهی، ماهی زنبوری، ماهی ریز؛ طرح‌های هندسی مانند سمن بر خانم، اسلیمی شکسته و خاتم شیرازی.
رنگ‌بندی
یکی از مشخصه‌های قالی بیجار یا گروس، رنگهای بکار رفته در آن است. تضاد جسورانه بین رنگهای به کار رفته، زیبائی این قالی‌ها را دو چندان می‌کند. رنگهای ناب و شادی که بافندگان بیجاری برای قالی‌هایش انتخاب می‌کند، بیانگر طبیعت سرد وحشی و در عین حال رنگارنگ آذربایجان در قالی‌های گروس به کار بردن رنگهای شاد و تند مانند قرمز و رنگهای متمایل به آن به ویژه رنگهای: چهره‌ای (یک اصطلاح محلی برای رنگ صورتی پررنگ) و صورتی و پوست پیازی، مشکی، سفید، حنایی و انواع سبزها در زمینه‌های سرمه‌ای و سفید و قرمز زیاد به چشم می‌خورد.
به‌کار بردن رنگهای سبز و سفید و پیازی و کاهی بر زمینه لاکی شادابی دیگری بر فرش‌های گروس می‌دهد و نقشها را در دید واضح و روشن و برجسته می‌نمایاند. این جسارت را در کاربرد نوعی از رنگ زرد می‌توان دید که خاص بیجار است و حتی در قالی‌های کف ساده که متن آنها ساده و خلوت است به کار می‌رود.
در فرش‌های بیجار مانند بافته‌های برخی از مناطق غربی آذربایجان گاهی کیفیت دو رنگی (رگه) نیز دیده می‌شود. تعداد رنگ‌ها در قالی بیجار از 27 رنگ تجاوز نمی‌کند و رنگهای قرمز و سفید و سرمه‌ای بیش از دیگر رنگ‌ها به کار می‌رود و رنگهای تند و تیز آبی نیز به چشم می‌خورد.
این ظرفیت عظیم مغفول مانده در حالی سال‌های سال است مورد بی‌مهری مسئولان قرار گرفته که قرار است در آینده نزدیک با توجه به سیاست‌های وزارت میراث فرهنگی در دولت سیزدهم و نگاه مثبت به گنجینه‌ها و ظرفیت‌های استان‌های سراسر کشور، موزه آن راه‌اندازی شود.
یعقوب گویلیان؛ مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کردستان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در بیجار در حالی از آغاز عملیات اجرایی مرحله دوم موزه فرش این شهرستان خبر داد که اتمام هرچه سریع‌تر این موزه، ضمن حفظ اصالت و هنر در یک قاب به مرکزی برای محل بازدیدکنندگان تبدیل می‌شود که درآمدزایی به دنبال خواهد داشت.
وی گفت: فرش بیجار از کهن‌‌ترین و باسابقه‌ترین فرش‌های دستباف ایرانی است که قدمتی دیرینه داشته و مورد توجه ویژه قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان کردستان راه‌اندازی موزه فرش در شهر بیجار با توجه به قدمت فرش این شهرستان را ضروری دانست و افزود: در مرحله نخست این پروژه راه دسترسی و فنس اصلی که مشتمل بر عملیات خاکبرداری، خاکریزی و تسطیح به همراه محوطه‌سازی بود، انجام شد.
وی با اشاره به شروع عملیات اجرایی فاز دوم این پروژه، تصریح کرد: این موزه فرش می‌تواند در عرصه داخلی و خارجی مورد استقبال گردشگران قرار گیرد و به تقویت صنعت گردشگری و درآمدزایی منطقه کمک کند.
گویلیان بیان کرد: امید است با تخصیص اعتبارات لازم شاهد تکمیل و راه‌اندازی هر چه سریع‌تر این موزه در شهرستان باشم.
وی عنوان کرد: در این موزه مجموعه‌ای از فرش‌های قدیمی بسیار ارزشمند و گرانبها حاصل کار دست هنرمندان مشهور بیجاری و انواع گلیم‌ها برای بازدید عموم مردم به نمایش گذاشته می‌شود.
رئیس مجمع نمایندگان کردستان در مجلس: فرش بیجار را باید بار دیگر در جهان زنده کنیمگرد فراموشی بر سرنوشت نخستین صنعت فرش بافی در ایران/ بی‌مهری مسئولان شامل فرش بیجار هم شدمدیرکل میراث‌فرهنگی کردستان با بیان اینکه فرش بیجار یکی از مهم‌ترین نشانه‌های تمدن و فرهنگ دیار گروس است، یادآور شد: این موزه به منظور حفظ و ترویج فرهنگ و این گنیجنه ارزشمند ساخته خواهد شد.
به گزارش تسنیم؛ فرش دستباف بیجار یا گروس در حالی جزو اصلی‌ترین و بهترین قالی‌های منطقه غرب کشور به حساب می‌آید که حتی دارای شهرت جهانی است و اگر هموطنان سراسر کشور و هم‌استانی‌ها دنبال یک فرش محکم با ساختار قوی و متراکم در این شرایط اقتصادی هستند، به طور قطع قالی بیجار جز عالی‌ترین گزینه‌ها برای خرید است.
انتهای پیام/481/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: میراث فرهنگی فرش بیجار قالی ها فرش ها طرح ها رنگ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۹۹۴۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مقیمی: مأموریت تدوین نظام‌نامه دانشگاه تمدن‌ساز به دانشگاه تهران واگذار شد
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در گردهمایی معاونان اداری و مالی دانشکده‌ها و واحد‌های دانشگاهی دانشگاه تهران که در محل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به قرارگیری در آستانه برگزاری بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی ایران همزمان با نودمین سالگرد فعالیت دانشگاه تهران، گفت: ما می‌دانیم که واقعیت‌های سنت دانشگاهی در تمدن ایران که دنیا به آن اعتراف دارد، محدود به چند دهه سابقه دانشگاهی نیست بلکه برای شکل‌گیری دانشگاه در قالب مدرن، مجموعه ساختمان‌هایی در ۹۰ سال گذشته برای دانشگاه تهران شکل گرفت و دارالفنون به آن منتقل شد. نهاد‌های بین‌المللی سابقه بیش از ۱۷ قرن نهاد دانشگاه در ایران را ثبت کرده‌اند و یونسکو در سال ۲۰۱۷ دانشگاه جندی‌شاپور را به عنوان قدیمی‌ترین نهاد علم در دنیا معرفی کرد که اکنون این قدمت به ۱۷۵۷ سال رسیده است.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته با حضور در شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به توضیح مبانی انضمام قدمت نهاد‌های علم ایران به سابقه دانشگاه تهران پرداخته و در پی آن شورای عالی انقلاب فرهنگی، ماموریت برگزاری بزرگداشت سنت دانشگاهی و نظام آموزش عالی ایران و تدوین نظامی برای سنت دانشگاهی را به دانشگاه تهران واگذار کرده است، افزود: با مطالعه سنت دانشگاهی در ایران زمین، به نوعی سابقه جندی شاپور، نظامیه‌ها، ربع رشیدی، دارالحکمه‌ها و دارالفنون به دانشگاه تهران پیوند می‌خورد. اسناد پشتیبان قوی برای انضمام این سوابق ارزشمند به یکدیگر داریم و در حال باززنده‌سازی این سیر تکامل هستیم و باور داریم دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی ایران میراث‌دار این قدمت و پیشینه است.
مقیمی با اشاره به ارائه پیشنهاد دانشگاه تهران به شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت تدوین نظام‌نامه‌ای برای دانشگاه تمدن‌ساز، گفت: در مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۳، ماموریت تدوین نظام‌نامه دانشگاه تمدن‌ساز به دانشگاه تهران واگذار شد.
استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران بر تلاش علمی برای ضمیمه شدن تجربه پرافتخار نهاد‌های علم در ایران به قدمت دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی ایران تاکید کرد و اظهار داشت: مبنای قانونی قوی و اسناد پشتیبان علمی برای انضمام قدمت دانشگاه جندی شاپور به دانشگاه تهران فراهم شده است. در نظر گرفتن چند دهه قدمت برای دانشگاه تهران، با واقعیت تمدنی ما سازگار نیست بلکه دانشگاه تهران ریشه در تاریخ تمدن ما دارد؛ تاریخی که قدمت دانشگاه جندی شاپور به عنوان مبدأ آموزش عالی جهان را برابر ۱۷۵۷ سال تایید می‌کند و یونسکو نیز این قدمت را تصویب کرده است. دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش عالی ایران در سپهر علم و فرهنگ کشور می‌درخشد و میراث‌دار این قدمت ۱۷۵۷ ساله است.
مقیمی در ادامه سخنانش به نقد کم‌کاری‌ها در تبیین و تبلیغ تاریخ تمدن ایران زمین و خدمات متقابل اسلام و ایران پرداخت و تصریح کرد: جریان‌های تقابلی با ارزش‌های تمدنی ما، هم تمدن اسلامی و هم تمدن ایرانی را نشانه گرفته‌اند. تلاش‌های سازماندهی‌شده برای رنگ باختن هویت ایرانی و فراموش شدن افتخارات تمدنی و ترویج حس شیفته غرب شدن، در حالی صورت می‌گیرد که رویکرد تقابلی آنها به دنبال این است که هم تمدن اسلامی و هم تمدن ایرانی را زیر سوال ببرد.
وی افزود: در اسرائیل با برگزاری جشن پوریم معتقد هستند که به نوعی موفق شده‌اند تمدن ایرانی را به زمین بزنند و عده معدودی از مدعیان ملی گرایی که تقابل با فرهنگ اسلامی را در پیش گرفته اند، بدلیل جهالت یا دین ستیزی، بدون اینکه از فلسفه شکل‌گیری رژیم صهیونیستی و ارزش‌های فرهنگی آن آگاه باشند، از اقدامات آن حمایت می‌کنند؛ بنابراین باید همگان را به تمدن و هویت ایرانی توجه بدهیم و بیشتر آگاهی‌بخشی کنیم. به شدت به کار کردن بر روی تمدن و هویت ایرانی نیاز داریم.
این مسئول ادامه داد: این درحالی است که بعضی افراد نادان دوست‌نما نیز از سوی دیگر می‌گویند وقتی از اسلام صحبت می‌کنیم، تمدن ایرانی را باید کنار بگذاریم. این حرف نابجایی است و به نوعی همکاری و همراهی با همان افرادی است که تمدن اسلامی را مورد هجمه قرار می‌دهند. این افراد که به ظاهر خود را متدین و مدافع نظام و رهبری نشان می‌دهند اتفاقا برعکس دیدگاه رهبری اقدام می‌کنند و به نظام ضربه می‌زنند. معتقدیم خروجی این دیدگاه افراطی که می‌خواهد تمدن ایرانی را مورد هجمه قرار دهد متناسب با همان رویکردی عمل می‌کند که غربی‌ها تمدن اسلامی را مورد هجمه قرار می‌دهند.
مقیمی با اشاره به اینکه ویل دورانت کانون تمدن‌سازی در ایران را دانشگاه جندی شاپور دانسته است، افزود: دانشگاه یکی از ارکان سه گانه تمدن است و یکی از مبنا‌هایی که بخواهیم قدرت یک تمدن و نظام‌مندی یک حکومت را ارزیابی کنیم، وجود دانشگاه‌ها است. در بزرگداشت ۱۷۵۷ سالگی سنت دانشگاهی در ایران که ۸ خرداد ماه همزمان با نود سالگی دانشگاه تهران برگزار می‌شود، به دنبال تبیین نقش تمدن‌سازی دانشگاه تمدن‌ساز در دستیابی به تمدن نوین اسلامی ایرانی هستیم که در این راستا بیش از ۱۳۰۰ ایده و پیشنهاد از سوی دانشگاهیان و مردم در سامانه نظام پیشنهاد‌های دانشگاه ثبت شده است و طی یک هفته آینده ۹۰ ایده به عنوان ایده برتر معرفی و در طول سال ۱۴۰۳ اجرایی می‌شوند.
مقیمی با اعلام اینکه معاونان اداری و مالی و معاونان اجرایی دانشکده‌ها و واحد‌های دانشگاهی دانشگاه تهران به عنوان رابط و حلقه اتصال واحد‌های دانشگاهی با ستاد بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی در ایران همکاری خواهند داشت، گفت: انتظار می‌رود در هر دانشکده حداقل یک رویداد مهم و متفاوت همزمان با برگزاری این بزرگداشت در طول سال ۱۴۰۳ اجرا شود.
رئیس دانشگاه تهران افزود: روز هشتم خرداد ماه از هر دانشکده دانشگاه تهران، تعدادی فارغ‌التحصیل یا دانشجویانی که در آستانه فارغ‌التحصیلی هستند به صورت نمادین در آیین بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی در ایران حضور پیدا کرده و لباس فارغ‌التحصیلی به تن می‌کنند که از این افراد با حضور هیات رئیسه دانشکده‌ها تجلیل می‌شود. همچنین عکس یادگاری در سردر دانشگاه با حضور این منتخبین دانشکده‌ها خواهیم داشت.
استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران از اجرای نماد ویژه و فاخر برای بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی ایران همزمان با نودمین سال فعالیت دانشگاه تهران در چهارراه واقع در پردیس مرکزی دانشگاه تهران خبر داد و افزود: سکه نقره ویژه این بزرگداشت از سوی بانک مرکزی در حال ضرب است و قرار است در یکی از چک‌پول‌ها نیز نماد سردر دانشگاه تهران درج شود.
رئیس دانشگاه تهران همچنین از برگزاری اجلاس سراسری روسای دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری از دوم تا چهارم خرداد ماه در دانشگاه تهران خبر داد و اظهار داشت: این اجلاس در سالن اجلاس جدید دانشگاه تهران که به مناسبت یکهزار و هفتصد و پنجاه و هفتمین سال پایه گذاری سنت دانشگاهی در جهان با ظرفیت ۲۳۰ نفر احداث شده است، برگزار خواهد شد و اجلاس روسای دانشگاه‌ها اولین برنامه‌ای است که در این سالن باشکوه برگزار می‌شود.
انتهای پیام/
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند